19.09.2012.
Lovački avion IК-2 je djelo inženjera Ljubomira Ilića i Кoste Sivčeva, koji su svoj projekat, označili slovima IК, prema prezimenu Ilića i imenu Sivčeva, To je bio prvi jugoslovenski avion metalne konstrukcije, prvi lovac, i prvi avion u Jugoslaviji naoružan topom.
Prototip IК-L1, (L1 znači lovac, jednosjed), je započet kod „Ikarusa“ 1934., a prvi let je izvršen 22. aprila 1935. Na trećem probnom letu prototip je pretrpeo udes usljed neispravnosti u izradi platnene presvlake krila; „Ikarus“ je izradio IК-02, drugi, poboljšani prototip, koji je poletio 24. avgusta 1936., a prilikom probnih letova ostvario brzinu od 435 km/č, sa kojom je bio tada najbrži avion sa neuvlačećim stajnim trapom u Evropi. Godine 1937. Vojnom vazduhoplovstvu je isporučena serija od 12 aviona IК-2.
IК-2 su bili u 6. lovačkom puku, na beogradskom aerodromu do oktobra 1939., kada su prebačeni na zagrebački aerodrom, u sastav 4. lovačkog puka. Aprila 1941. godine na IК-2 su letjeli i učestvovali u vazdušnim borbama piloti 107. eskadrile, 34. lovačke grupe tog puka. U Zrakoplovstvu NDH su korišćena zatečena u radionicama ili oštećena na terenu, 4 aviona IК-2, koja su rashodovana prije završetka rata.
Fizir FN
Inženjer Rudolf Fizir, (1891-1960), je ostvario veći broj samostalnih konstrukcija aviona i hidroaviona, i za doprinos razvoju vazduhoplovstva dobio od Međunarodne aeronautičke federacije (FAI) diplomu Pol Tisandje.
Fizir FN (Fizir nastavni), prvi let prototipa 1929. Rađen kao školski avion sa motorima Mercedes, 120 КS (88 kW) i Valter NZ, 120 (88 kW), i kao hidroavion, sa motorom Valter Mars, 145 КS (106 kW), u fabrici aviona „Zmaj“, Zemun, 137 aviona Fizir FN i 4 hidroaviona Fizir-Mars, „Rogožarski“, Beograd, 40, i „Albatros“, Sremska Mitrovica, 20 aviona. Izrada 10 aviona FN je započeta kod „Zmaja“ 1943. za potrebe Zrakoplovstva NDH, a završena krajem rata, kada su predati na upotrebu jedinicama ratnog vazduhoplovstva.
Od 1931. do 1941, „fizire“ su koristili vojno i mornaričko vazduhoplostvo Кraljevine Jugoslavije i naconalni Aeroklub, tokom rata italijansko i hrvatsko ratno vazduhoplovstvo, a poslije rata Jugoslovensko ratno vazduhoplovstvo i Vazduhoplovni savez. U upotrebi je bio više od tri decenije u gotovo svim jednicama vojne i aeroklubovima civilne avijacije, zbog lakog upravljanja i održavanja su bili veoma popularni među vazduhoplovcima.
Autori: Nebojša Đumić i mr Božidar Došenović
Saradnja: Muzej vazduhoplovstva Beograd i Šime I. Oštrić
Izdavač: Pošte Srpske a.d. Banjaluka