Motiv: Slap Kataloški broj: 676 Zupčanje: 13 3/4 Nominalna vrijednost: 0.90 KM Tiraž: 15 000

Motiv: Kamen Kataloški broj: 677 Zupčanje: 13 3/4 Nominalna vrijednost: 0.90 KM Tiraž: 15 000

Motiv: Točak Kataloški broj: 678 Zupčanje: 13 3/4 Nominalna vrijednost: 0.90 KM Tiraž: 15 000

Motiv: Vodenica Kataloški broj: 679 Zupčanje: 13 3/4 Nominalna vrijednost: 0.90 KM Tiraž: 15 000

Naziv izdanja: Kulturno nasljeđe - vodenice Datum izdanja: 27.11.2015. Autor: mr Božidar Došenović Vrsta izdanja: prigodno Tehnika štampanja: višebojni ofset Šalterski tabak: 20+5 Papir: muflep 100g Štamparija: Forum, Novi Sad

Mljevenje žita bilo je potrebno od prve upotrebe žitarica za prehranu, još od postanka prvih poljoprivrednih zajednica. U mlađem kamenom dobu žito se mljelo ručno, uz pomoć dva kamena, donji kamen je bio udubljena ploča, a gornji okrugli kamen. Sa grčkom kolonizacijom obala sjevernog mediterana i njihovim uticajem na civilizaciju tadašnje varvarske Evrope dolazi do preuzimanja mnogih tehnoloških metoda, među ostalim i do usvajanja klasičnog žrvnja sa dva okrugla kamena sa ručkom za ručno mljevenje žita. Uz taj jednostavan, priručni način mljevenja žita za ličnu upotrebu u domaćinstvu, već su stare civilizacije razvile mljevenje veće količine žita uz pomoć snage ljudi ili životinja, ali koristeći i vjetar a prije svega snagu vode. Vodenica je mlin koji se pokreće snagom vode. Vodenice koje su se nalazile na rijekama nazivane su rekavicama a one koje su se nalazile na potocima nazivane su potočarama. Vodenica radi tako što voda udara u drveno kolo sa perima (kašikama) i ono se tada pokreće. Taj drveni točak okreće preko vretena gornji mlinski kamen u vodenici. Žito se stavlja u koš od dasaka. Na kamenu je čeketalo koje skakuće po kamenu i treska kutlaču na košu, iz koje izlazi žito koje kamen, okrećući se, melje. Brašno pada u sanduk ili mučnjak. Autor: mr Božidar Došenović Izdavač: Pošte Srpske a.d. Banjaluka Stručna saradnja: Muzej Republike Srpske, muzejski savjetnik – etnolog Vladimir Đukanović

Sjeverozapadni dio Republike Srpske koji je izrazito bogat drvetom, a takođe i raznim vodotocima bio je pogodan za izgradnju drvenih vodenica. Osim vodenica od drvene građe, gradile su se kuće kao i pomoćni objekti, vjerski objekti i sl. Ovakvi drveni objekti nazivani su brvnarama, jer je osnovni materijal za njihovu gradnju bilo brvno, stablo drveta, oguljene kore i odrezanih grana. Vodotoci sjeverozapadnog dijela Republike Srpske, bogati su vodom, imaju velike padove od izvorišta pa do svojih ušća bili su prikladni za izgradnju pogona na vodu, koji su se u različitim mehaničkim oblicima koristili za određene radnje umjesto ljudske snage ili snage domaćih životinja. Ove vodenice su sastavni dio pejzaža i seoske arhitekture. Nalaze se pored potoka, manjih rijeka, gotovo uvijek okružene veoma lijepom bujnom prirodom. U vodenicama se mljelo žito i dobijalo brašno za hljeb, koji je bio glavni proizvod i hrana za narod. Vodenice se dijele na veće ujmene odnosno poredovničke vodenice, koje opslužuju veću zajednicu i mlinčiće za sopstvenu upotrebu pojedinog domaćinstva. U poredovničkim vodenicama, žito je mljelo nekoliko porodica i svaka je imala svoj red, odnosno vrijeme kad melje i koliko melje, ako se mljelo za druge uzimao se takozvani ušur. Autor: mr Božidar Došenović Izdavač: Pošte Srpske a.d. Banjaluka Stručna saradnja: Muzej Republike Srpske. muzejski savjetnik – etnolog Vladimir Đukanović

Motiv: Lik Jovana Cvijića Kataloški broj: 675 Zupčanje: 13 3/4 Nominalna vrijednost: 1.70 KM Tiraž: 15 000

Naziv izdanja: 150 godina od rođenja Jovana Cvijića Datum izdanja: 12.10.2015. Autori: mr Božidar Došenović i Nebojša Đumić Vrsta izdanja: prigodno Tehnika štampanja: višebojni ofset Šalterski tabak: 8+1 Papir: muflep 100g Štamparija: Forum, Novi Sad

Jovan Cvijić, srpski naučnik, rođen je u Loznici 11. oktobra 1865. godine. Bio je osnivač Srpskog geografskog društva, predsjednik Srpske kraljevske akademije (sada Srpska akademija nauka i umjetnosti) profesor i rektor Beogradskog univerziteta, počasni doktor Univerziteta Sorbone i Кarlovog univerziteta u Pragu. Bavio se podjednako društvenom i fizičkom geografijom, geomorfologijom, etnografijom, geologijom, antropologijom i istorijom. Smatra se utemeljivačem srpske geografije. Godine 1884, po završetku gimnazije, hteo je da studira medicinu, međutim loznička opština nije bila u mogućnosti da stipendira njegovo školovanje u inostranstvu. Tada na prijedlog njegovog profesora iz gimnazije, počinje da sluša studije geografije na Velikoj školi u Beogradu, te studije završava 1888. godine. Školske godine 1888/89. radio je kao predavač geografije u Drugoj muškoj beogradskoj gimnaziji. Potom je 1889. upisao studije fizičke geografije i geologije na Bečkom univerzitetu kao državni pitomac. Doktorirao je 1893. godine na Univerzitetu u Beču. Njagova doktorska teza pod nazivom „Das Кarstphänomen“ predstavila ga je široj javnosti i učinila poznatim u svjetskim naučnim krugovima. Ovaj rad je kasnije preveden na više jezika, a zahvaljujući njemu Cvijić se u svijetu smatra utemeljivačem karstologije. Cvijić se bavio i istraživačkim radom oko 38 godina pri čemu je išao na mnogobrojne ekspedicije po Balkanskom poluostrvu, Južnim Кarpatima i Maloj Aziji, čiji su rezultat bila brojna naučna djela. Postao je naučnik svjetskog glasa i dobio je brojna priznanja. Bio je član osam akademija nauka, šesnaest geografskih i prirodnjačkih društava i primio je 10 odlikovanja. Umro je u 62. godini 1927. u Beogradu. Svoje imanje zaveštao je i ostavio Srpskom geografskom društvu. Po starom Zakonu o odlikovanjima jedna od medalja nosi ime Jovana Cvijića, koji se tako našao u društvu drugih srpskih velikana kao što su Vuk Кaradžić, Nikola Tesla, Miloš Obilić, a od 17. septembra 2004, Narodna Banka Srbije pustila je u opticaj novčanicu od 500 dinara sa likom Jovana Cvijića, a potom i novu seriju 4. juna 2007. Autori: mr Božidar Došenović i Nebojša Đumić Izdavač: Pošte Srpske a.d. Banja Luka

Motiv: Žuti lokvanj Kataloški broj: 673 Zupčanje: 13 3/4 Nominalna vrijednost: 0.90 KM Tiraž: 15 000

Motiv: Močvarna žara Kataloški broj: 674 Zupčanje: 13 3/4 Nominalna vrijednost: 1.70 KM Tiraž: 15 000

Naziv izdanja: Evropska zaštita prirode Datum izdanja: 23.09.2015. Autori: mr Božidar Došenović i Nebojša Đumić Vrsta izdanja: prigodno Tehnika štampanja: višebojni ofset Šalterski tabak: 8+2 Papir: muflep 100g Štamparija: Forum, Novi Sad

Močvara Gromiželj nalazi se u blizini Velinog sela, opština Bijeljina, na krajnjem sjeveroistoku Republike Srpske. Područje se nalazi u Semberiji, koja predstavlja aluvijalnu ravan formiranu na ušću rijeke Drine u Savu. Močvara je elipsastog oblika, duga 1.650 metara, sa najvećom širinom od 760 metara. Jedina stalna vodena površina je na lokalitetu Laketića vir, čija je najveća dubina oko 4 metra. Močvara Gromiželj sa okolinom se odlikuje izraženim florističkim i faunis- tičkim diverzitetom. Diverzitet flore se ogleda u prisustvu preko 400 različitih biljnih vrsta, među kojima su prisutne ugrožene i rijetke vrste. Vodena makrofita, žuti lokvanj (Nuphar luteum), prema evropskim autorima (Meusel, 1943) pripada ostacima tercijarnog perioda sjeverne i srednje Evrope, reliktnog je karaktera. Nuphar luteum je prisutan i u drugim barsko močvarnim područjima u BiH kao što su Hutovo Blato, Bardača i Velika i Mala Tišina kod Bosanskog Šamca. Žuti lokvanj se inače nalazi na preliminarnoj Crvenoj listi Bosne i Hercegovine u kategoriji ranjive vrste (V) prema IUCN kategorizaciji. U decembru 2008. godine na obali Laketića vira konstatovana je brojna populacija močvarne žare (Urtica kioviensis). Ova reliktna vrsta predstavlja novu, rijetku i ugroženu vrstu Republike Srpske i Bosne i Hercegovine. Urtica kioviensis do sada se nije nalazila na popisu flore naše države i zato smatramo da je ovo otkriće naučnostručnog tima Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske dragocjeno. Inače, ova vrsta je evidentirana u Rusiji, Ukrajini, Austriji, Mađarskoj, Rumuniji i Srbiji. Močvarna žara se nalazi na Crvenoj listi Evrope kao rijetka i ugrožena vrsta u kategoriji ranjive vrste (V) prema IUCN kategorizaciji. Autori: mr Božidar Došenović i Nebojša Đumić Izdavač: Pošte Srpske a.d. Banjaluka Stručna saradnja: Zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske

Motiv: Golub mira i broj 20 Kataloški broj: 672 Zupčanje: 13 3/4 Nominalna vrijednost: 0.90 KM Tiraž:10 000

Naziv izdanja: 20 godina od Dejtonskog mirovnog sporazuma Datum izdanja: 17.09.2015. Autor: Milana Đurić Vrsta izdanja: prigodno Tehnika štampanja: višebojni ofset Šalterski tabak: 8+1 Papir: muflep 100g Štamparija: Forum, Novi Sad